Περιμπανού
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Δήμητρα Γαλάνη
Άλλες ερμηνείες:
Ηλίας Λιούγκος & Βασίλης Λέκκας ( Ντουέτο )
Αλίκη Καγιαλόγλου
Μάριος Φραγκούλης
Περιμπανού τη λέγαν τα παιδιά, Περιμπανού
κι ήτανε δεκαπέντε χρονών
Έγραφε τ' όνομά της στον καθρέφτη τ' ουρανού
μ' ενός πνιγμένου γλάρου φτερό
Μα της ζωής το κύμα το παράφορο
σάρωσε βάρκες και κουπιά
Και στο μεγάλο κόσμο τον αδιάφορο
ποιος τη θυμάται τώρα πια
Περιμπανού την έλεγα κι εγώ, Περιμπανού
κι ας μη με είχε ακούσει κανείς
Έμοιαζε με κοχύλι στο βυθό του αυγερινού
προτού καρδιά μου πέτρα γενείς
Μα της ζωής το κύμα...
Κι η άλλη περιζήτητη, η Περιμπανού; Αυτή ήταν πρώτα μια Κομνηνή «που μέτωπο δε σκύβει», γι' αυτό έχει επιστρέψει ως Θεοδώρα, επαναλαμβάνοντας «το κεφάλι δεν έσκυψα ποτέ μου», ίσως για να γίνει μάνα της φυλής στην Κοκκινιά, «μια γριά χοντρομπαλού» που κλαίει για τα θύματα «στ' αραχνιασμένα μνήματα» και που δίπλα της οι άλλες μάνες μοιρολογούν:
«Στον άλλον κόσμο που θα πας/ κοίτα μη γίνεις σύννεφο», «Της γενιάς μου βασιλιά/ με τον ήλιο στα μαλλιά»,
«Νυν και αεί/ μες στη ζωή/ σε είχα αραξοβόλι», «Κοιμήσου παλληκάρι/ στο κύμα τ' αρμυρό», «Εθρεψα τα σπλάχνα σου/ κύμα πελαγίσιο/ με χιλιάδες μνήματα/ μέσα στο βυθό», «Ηταν του Μάη το πρόσωπο του φεγγαριού η ασπράδα», «Φέραν τον Αδωνι το Λίνο το Χριστό/ κι ήταν ακόμα το κορμάκι του ζεστό». Κι έπειτα, για να παρηγορήσει τόσες μάνες, τους λέει, κοιτάζοντας αλλού, κοιτάζοντας μακριά,
«Πάντα στον κόσμο θα 'ρχεται/ Παρασκευή Μεγάλη/ και κάποιος θα σταυρώνεται/ για να σωθούν οι άλλοι».
Κι άλλο παραμύθι; Από τις "Χίλιες και μία νύχτες", που διάβαζα τότε στη μικρή μας φίλη Αλεξία Μουστάκα, βγήκε η έφηβη πριγκίπισσα Περί Μπανού και πρόσφερε στον Γκάτσο το όνομά της, την ώρα που τα τρία ξαδέρφια της, πριγκιπόπουλα της Ανατολής, παράβγαιναν στο ποιος θα την κερδίσει και τη στιγμή που ο ποιητής, ακουμπώντας στη Δύση, αναζητούσε ένα θέμα που να έχει την ευγένεια, τη χάρη και τη φευγαλέα μελαγχολία της συγκεκριμένης μελωδίας του Μάνου Χατζιδάκι.